Özgüven eksikliği, hepimizin zaman zaman hissettiği, bazen de hayatımızın bir parçası gibi görünen o tanıdık duygu. Peki, Özgüven eksikliği neden olur? diye düşündüğünüzde, aklınıza neler geliyor? Bu yazıda, bu soruya samimi bir şekilde cevap arayacağım; sanki bir arkadaşınla dertleşir gibi, içten ve doğal bir üslupla. Eğer sen de bazen kendine yeterince inanmadığını hissediyorsan, gel birlikte bu işin nedenlerine inelim!
Özgüven Eksikliği Nedir?
Önce şunu netleştirelim: Özgüven eksikliği, kişinin kendi yeteneklerine, değerine ya da kararlarına güvenememesi hali. Mesela bir toplantıda fikrini söylemekten çekinmek, aynaya bakıp kendini beğenmemek ya da “Ben bunu yapamam” diye düşünmek… Bunlar hep özgüven eksikliğinin küçük işaretleri.
Özgüven Eksikliği Neden Olur?
Özgüven eksikliği birdenbire ortaya çıkmıyor; genelde geçmişten gelen izler ya da çevrenin etkisiyle şekilleniyor. İşte en sık rastlanan nedenler:
Çocukluk Deneyimleri
Küçükken nasıl bir ortamda büyüdün? Eğer ailenden ya da öğretmenlerden sürekli eleştiri aldıysan, “Yeterince iyi değilim” düşüncesi kafana yerleşmiş olabilir. Mesela, “Bu ödevi neden böyle yaptın?” yerine destekleyici bir söz duymadıysan, kendine güvenin zamanla azalabilir.
Karşılaştırma Tuzağı
Sosyal medya çağında hepimiz birilerle kendimizi kıyaslıyoruz. “Onun hayatı çok güzel, bense hiçbir şey yapamıyorum” diye düşünmek, özgüveni törpüler. Oysa herkesin görünmeyen mücadeleleri var; sen sadece kendi hikayene odaklanmayı unuttun belki.
Başarısızlık Korkusu
Daha önce bir işte başarısız olduysan ya da hata yaptıysan, bu seni geri adım atmaya itebilir. “Ya yine olmazsa?” korkusu, özgüvenini gölgeler. Mesela bir sunumda kekelediysen, bir daha konuşmaktan çekinebilirsin.
Çevrenin Etkisi
Etrafındaki insanlar seni sürekli eleştiriyor ya da küçümsüyorsa, bu özgüvenini yerle bir edebilir. “Sen yapamazsın” diyen bir arkadaş ya da her şeye karışan bir aile üyesi, fark etmeden seni aşağıya çekiyor olabilir.
İç Sesin Sertliği
Kendi kendine ne diyorsun? “Ben zaten beceriksizim” ya da “Kimse beni beğenmez” gibi cümleler kuruyorsan, içindeki o sert eleştirmen özgüvenini baltalıyor. Bu ses, genelde geçmişten gelen yankılarla beslenir.
Hemen büyük değişimler bekleme, ama küçük bir adım at: Bugün kendine bir iltifat et. “Bu işi iyi yaptım” ya da “Bugün güzel görünüyorum” de. Kulağa basit geliyor, ama bu, iç sesini yumuşatmanın ilk adımı. Temas Bağımlılığı nedir başlıklı yazımıza da göz atabilirsiniz.
Özgüven eksikliği neden olur? sorusu, hepimizin hikayesine göre farklı cevaplar barındırıyor. Çocukluktan gelen izler, çevrenin baskısı ya da kendi iç eleştirilerin… Bunlar seni tanımlamaz, sadece birer etken.
